Μερκάλι, Ιωσήφ

(Giuseppe Mercalli, Μιλάνο 1850 – Ρώμη 1914). Ιταλός φυσικός και γεωλόγος ειδικευμένος στην ηφαιστειολογία και στη σεισμολογία. Ξεκίνησε τις σπουδές του σε εκκλησιαστική σχολή του Μιλάνου, όπου διετέλεσε μαθητής του γεωλόγου Στοπάνι. Δίδαξε σε σχολή της Μόντσα, όμως εγκατέλειψε το εκκλησιαστικό σχήμα και έγινε καθηγητής των φυσικών επιστημών σε λύκειο στο Ρέτζιο της Καλαβρίας. Το 1900 διορίστηκε καθηγητής της ορυκτολογίας και γεωλογίας στο πανεπιστήμιο της Κατάνης, ενώ αργότερα δίδαξε ηφαιστειολογία και σε εκείνο της Νάπολης, όπου διορίστηκε διευθυντής του ηφαιστειοσκοπίου του Βεζούβιου. Ο Μ. δημοσίευσε πλήθος επιστημονικών εργασιών σχετικά με τα ηφαίστεια και τους σεισμούς. Από το όνομά του προέρχεται η ονομασία της δωδεκαβάθμιας σεισμομετρικής κλίμακας, με την οποία προσδιορίζεται η ένταση των σεισμών. Η κλίμακα αυτή είχε συνταχθεί από τους σεισμολόγους Μ., Κανκάνι και Ζίμπεργκ. κλίμακα Μ. Δωδεκαβάθμια κλίμακα (επταβάθμια στην Ιαπωνία) με την οποία μετράται η ένταση με την οποία έγινε αισθητός ένας σεισμός σε διαφορετικές περιοχές. Η κλίμακα Μ. χρησιμοποιείται γιατί η ένταση και τα καταστρεπτικά αποτελέσματα ενός σεισμού σε μια περιοχή δεν εξαρτώνται μόνον από το μέγεθός του (η ενέργεια που εκλύθηκε στο εσωτερικό της Γης) αλλά και από άλλους παράγοντες. Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης το βάθος στο οποίο βρίσκεται η εστία του, η απόσταση του επικέντρου του από την περιοχή που εξετάζεται και η γεωλογική δομή του εδάφους αυτής της περιοχής (τα χαλαρά εδάφη επιδρούν πολυ διαφορετικά από τα συμπαγή ενώ σημασία έχει και η παρουσία ρηγμάτων). Η κατάταξη του σεισμού στην κλίμακα Μ. γίνεται εμπειρικά και με βάση τα αποτελέσματα, δηλαδή τις ζημιές που προκάλεσε και εκφράζεται με λατινικούς αριθμούς από το Ι μέχρι το ΧΙΙ. Οι καμπύλες που ενώνουν χώρους στους οποίους ο σεισμός έγινε αισθητός με την ίδια ένταση καλούνται ισόσειστες καμπύλες.